Định Quán là huyện miền núi của tỉnh Đồng Nai, nằm dọc theo quốc lộ 20 có chiều dài trên 40 km. Giáp với các huyện Thống Nhất, Vĩnh Cửu, Xuân Lộc, Tân Phú (Đồng Nai), Đức Linh ( Bình Thuận); có diện tích tự nhiên là 971,5km2. Hiện nay trên Định Quán có trên 203.000 người bao gồm 29 dân tộc anh em cùng sinh sống.
Theo một số tài liệu nghiên cứu và qua tìm hiểu thực tế, trên địa bàn huyện Tân Phú và Định Quán có 11 hang dung nham, với tổng chiều dài 1,8km. Phần lớn nằm trên địa bàn xã Phú Tân, Phú Lợi huyện Định Quán, xã Phú Lộc huyện Tân Phú và 01 hang nằm trên địa bàn xã Gia Canh huyện Định Quán.
Trong đó, hang dung nham dài nhất Đông Nam Á tại xã Phú Lộc huyện Tân Phú; do hang có nhiều dơi sinh sống nên người dân nơi đây gọi là hang Dơi. Hang Dơi này có một đoạn khoảng 10m bị đứt gãy do đất đá chèn vào. Vì thế, nếu tính tổng cộng cả hai thì hang dơi này có tổng chiều dài 534m và được coi là hang dung nham dài nhất khu vực Đông Nam Á, hang này được hình thành bởi những dòng dung nham núi lửa phun trào cách đây hàng triệu năm.
Người dân cho biết những hang động này đã tồn tại từ rất nhiều năm nay. Sau giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước năm 1975, một số người dân đã đến vùng đất này khai hoang làm nương rẫy. Thời điểm đó, họ đã phát hiện nhiều cửa hang lộ thiên. Người dân cũng tò mò vào thám hiểm, tuy nhiên do hệ thống hang chạy dài trong lòng đất, cửa hang hẹp, thiếu ôxy nên không ai dám vào sâu hơn.
Hang dơi có hình vòng cung, chiều rộng hang khoảng 10m, chiều cao khoảng 3-4m. Nhiều đoạn hang chiều cao thấp hơn và có thể đụng đến đầu người. Kết cấu phần trên của hang Dơi là những khối đá liền mạch kết dính vào nhau tạo thành hình vòng cung.
Phía dưới hang, do vào mùa mưa nước tràn vào phân nửa hang, do đó nền hang là những lớp bùn và đất, đá. Đi sâu vào trong hang, nhiều loài động vật sinh sống như dơi, rắn, rết, bò cạp và các loài ếch, nhái. Phía trên hang nước được thẩm thấu vào mặt đá tạo môi trường ẩm uớt và thiếu ôxy khi đi sâu vào hang.
Khảo sát của nhóm các nhà khoa học trong và ngoài nước cũng khẳng định rằng hang Dơi là hang dung nham dài nhất khu vực Đông Nam Á.
Tuy không sở hữu vẻ đẹp lỗng lẫy nhưng với những điều kiện trên thì quần thể hang động dung nham núi lửa độc đáo ở Định Quán và Tân Phú cũng có thể thu hút bất cứ ai muốn khám phá du lịch mạo hiểm và đi tìm vẻ đẹp kì thú mà thiên nhiên nơi đây ban tặng cho chúng ta. Khám phá hang dơi chắc chắn sẽ đem đến cho chúng ta một cảm giác khó quên, nhưng cũng không kém phần mạo hiểm nếu không được trang bị đèn pin, bình oxy và các vật dựng cần thiết khác thì không nên vào sâu.
Ngày nay, nhắc đến Định Quán người Việt Nam trên mọi miền của đất nước không chỉ nhắc đến “đá Chồng” thác Ba zọt, thác Mai mà người ta còn nhắc đến hang dung nham Đồng Nai dài nhất Đông Nam Á nằm ẩn mình trong các khu rừng, tạo nên khung cảnh hoang sơ kì bí để người Định Quán có thể tự hào về sự “giàu có” mà ít nơi nào sánh kịp.
----------------
Xem thêm:
